User Experience Research Nedir ve Nasıl Yapılır?

Araştırma, bir proje gerçekleştirilirken atlanmaması gereken en önemli adımlardan biridir. Tasarımcılar için de çok önemli olan kullanıcı deneyimi araştırması, kullanıcıya uygun verimli tasarımlar ortaya çıkarmak için atlanmaması gereken bir adımdır. Çeşitli yöntemler kullanılarak kullanıcılarla ilgili veri toplanması, işlemin temelini oluşturmaktadır. Elde edilen verilerden yola çıkarak tasarımın temel fikrinin oluşturulması, eksikliklerin giderilmesi, özelliklerin daha da iyileştirilmesi sağlanmaktadır. Sanal rekabet ortamında kullanıcıların özelliklerini dikkate almamak tasarımın devamlılığı için büyük engeller doğurabilmektedir. Kullanıcıların ilgileri ve tutumları tasarımın her aşaması içim özel olarak dikkate alınırsa başarıya ulaşmak oldukça kolaylaşabilir. Bundan dolayı doğru yöntemleri doğru zamanda kullanarak user experience research gerçekleştirilmelidir. İşlemi gerçekleştirmek için, gereksinimlere göre şekillenen, çok sayıda yöntem sizleri beklemektedir.

Araştırma Yöntemi Nasıl Seçilmelidir?

Başarılı dijital tasarımlar için öngörüler, düzenlemeler tasarımın başlangıcından sonuna değin her aşamada kullanılabilmektedir. Kullanıcıların ilgi ve ihtiyaçlarını doğru analiz etmek başarının anahtarıdır. Bunun için onların ne istediği, hedefleri, ulaşmak istedikleri hizmetlerle ilgili sorular yola çıkarken baz alınmalıdır. Araştırma pek çok farklı şekilde gerçekleştirilebilir. İlk olarak ölçümü gerçekleştirmek için gereksinim duyulan yöntem veya yöntemler belirlenmelidir. Seçilecek yöntem tasarım hedeflerini en kısa yoldan ulaştıracak olan olmalıdır. Zamana, oluşturulacak olan ürünün türüne, yeterliliklere göre sizin için en uygun olan değişebilir. Hangi aşamada yararlanmak isteniliyorsa temel ve alternatif yöntemler çeşitlilik arasından ayırt edilebilmektedir. Temel olanlar tasarımın omurgasını meydana getirirken alternatif olanlar tasarımı zenginleştirir.

Projenizin amacını ve kapsamını belirleyerek yanıtlamak istediğiniz soruları belirlemek ux araştırmalarında uygun yöntemi bulmak için ilk adım olmalıdır. Araştırmalar temelde nitel ve nicel olmak üzere ikiye ayrılır. Nitel araştırmalarda düşünceleri saptama ön plandayken nicel araştırmalarda verileri oluşarak görüşleri sınama ön plana çıkmaktadır. Alanı iyice tanıyarak bu araştırma türlerinin kapsamındaki yöntemlere yönelmekte fayda vardır.

Araştırma yöntemindeki sorulara cevap verecek, tasarım gelişimi için yardımcı olacak kitleye yönelmekte fayda vardır. Tarama testleri vasıtasıyla kitleler belirlenebilir. Temel gereksinimler tespit edilmek isteniyorsa nitel araştırma oldukça kullanışlıdır. Sayısal verilere dayanmaz, daha çok kullanıcıların tutumunu ölçmeye yarar. Nicel araştırmayla nitel araştırmada tespit edilen varsayımlar, temel tutumlar test edilebilir. Nesnel saptamaların ön planda oluşuyla bilimsel verileri ortaya koyan araştırma türü odur. Her iki türde de belli başlı yöntemler ön plana çıkmaktadır. Bu yöntemlerle elde edeceğiniz verileri inceleyip korelasyonel ilişkiler kurarak tasarımınızın prototipini oluşturmaya başlayabilirsiniz.

Nitel Araştırma Yöntemleri

1. Mülakat

Mülakat, kullanıcılarla birebir iletişim kurulduğu esnek bir nitel araştırma yöntemidir. Tasarımla ilgili bir dizi soru hazırlanıp kullanıcılarla birebir iletişime geçip sorulara yanıt alınması şeklinde gelişir. Yapılandırılmış ve kısmen yapılandırılmış olmak üzere ikiye ayrılır. Yapılandırılmış olanda daha ciddi bir atmosfer görülüp diğer kullanıcıların yanıtlarıyla karşılaştırma ön plandadır. Kısmen yapılandırılmış olanda ise görüş alışverişine açık daha doğal bir atmosfer vardır. Farklı dönütler alınmaya açık yöntem sayesinde tasarımınız için özgün varsayımlara ulaşabilirsiniz.

2. Kart Sıralama

Kart sıralama, bilgi gruplamasına olanak sağlayan gruplarla düzenlenmeye elverişli bir nitel araştırma yöntemidir. Tasarımla ilgili sözcük ve cümleler ayrı ayrı kartlara yazılıp karıştırılarak kullanıcılara dağıtılır ve onlardan düzenlemeleri istenir. Onların ortaya çıkardığı ortak sonuç sizin tasarımınızın seyri için iyi bir veri olabilmektedir. Kullanıcılardan toplu olarak varsayımlar almak için en elverişli yöntemlerden biridir. Çevrimiçi versiyonları olduğu gibi genelde birebir alana inilerek sağlıklı veriler elde edilebilmektedir.

3. Bağlamsal Sorgulama

Bağlamsal sorgulama, kullanıcıların alanda gözlenmesine dayanan bir nitel ux research yöntemidir. Kullanıcının iş alanına inilerek gereksinimlerinin, beklentilerinin ve şikayetlerinin tespit edilmesi mümkündür. Bağlam olarak işyeri, ortaklık olarak araştırmacı ve kullanıcının etkileşimi, yorum olarak araştırmacının kullanıcının düşünce evrenini genişletmesi ve ortaklık olarak araştırmacının kullanıcıyı tasarımının özelliklerine doğru yönlendirmesi olmak üzere dört ana ilkeden meydana gelmektedir. Bu özellikleriyle kullanıcıyla ilgili gerçekçi varsayımlara ulaşmanız için vazgeçilmez yöntemlerden biridir. 

Nicel Araştırma Yöntemleri

1. Anket

Anket, geniş kesimlere pratik şekilde uygulanabilen nesnel sonuçlara dayalı nicel bir araştırma yöntemidir. Önceden hazırlanan sorular çeşitli cevap seçenekleriyle kullanıcılara dağıtılır veya sözlü olarak yöneltilir. Etkileşimin sınırlı olduğu bu yolun en büyük avantajı varsayımlardan ziyade belirli sayılara dayalı objektif sonuçlar ortaya koyabilmesidir. Dijital anketlerden yararlanmanız mümkün olsa da alana inerek sonuç almanız user experience için her zaman daha güvenilirdir. Sorulara gerekli özeni göstererek, anket tasarımını düzenli tutarak projeniz için güçlü ipuçları elde edebilirsiniz.

2. A/B Testi

A/B testi, ankete göre daha sınırlı seçenek sunan, temel iki tasarımının özelliklerinin karşılaştırılmasına dayanan bir nicel kullanıcı deneyimi araştırması yöntemidir. İki tasarımın karşılaştırılması yapılabildiği gibi tasarım için mesaj, görsel farklı unsurların kıyaslanması da sağlanabilir. Nitel araştırma verilerinden elde edilen varsayımları nesnelleştirmek için etkili bir seçimdir. Testi geniş kitleler vasıtasıyla uygulayarak projenize dair korelasyona bağlı nesnel ipuçlarına ulaşabilirsiniz.

3. Analitik

Analitik, elde edilen çok sayıda nitel veriyi raporlamayı sağlayan web tabanlı bir nicel araştırma yöntemidir. Tasarımınız için gerekli olan trafikler ilgili kapsamlı raporlar almanızı sağlar. Uygulama aşamasındaki varsayımlar analiz sayesinde net düşüncelere evirilebilir. Sizler için işlemi gerçekleştirip ortaya kapsamlı istatistikler koyan dijital hizmetlere başvurarak verimli ux bulguları elde edebilirsiniz. Doğru tespit, farklı bakış açıları sayesinde mümkün olmaktadır. Tüm bu nitel ve nicel araştırma yöntemleri ve daha fazlası arasından seçim yaparak çeşitli yöntemleri bir arada deneyimleyebilirsiniz.